Bağışıklık Sistemimiz Nasıl Güçlenir?
Özellikle kış aylarının gelmesi, havaların soğumaya başlaması ve salgın hastalıkların artmasıyla beraber hepimiz bağışıklık sistemimizin yeterliliği hakkında endişelenmeye başladık. Sağlıklı olabilmek ve kalabilmek, hastalık oluşturabilen mikroplara karşı kendimizi ve sevdiklerimizi korumak için yapabileceğimiz en önemli şeylerin başında metabolizmamız için hayati öneme sahip olan bağışıklık sistemimizi korumak ve güçlü tutmak gelmektedir.
Bağışıklık (immün) sistemimiz, başlıca görevi vücudumuzu hastalık yapan yabancı mikroplara karşı korumak, aynı zamanda da ömrünü tamamlamış ve hasar görmüş hücrelerimizi yok etmek olan bir tür savunma sistemidir. Karmaşık bir görevi olan ve doğum ile birlikte aktif hale gelen bağışıklık sistemimizdeki sorunlar, hastalığa yakalanma riskimizin artmasına, virüs ve mikropların vücudumuza akın ederek hastalık oluşturmasına, vücudun diğer sistemleri ile koordineli çalıştığından dolayı diğer sistemlerin de olumsuz etkilenmesine yol açar. Bu nedenle immün sistemimizi güçlendirmek ve korumak için sağlıklı yaşam önerilerine ve hijyen kurallarına dikkat etmemiz çok önemlidir.
Bağışıklık sistemimizin zayıf ve güçsüz düştüğünü gösteren durumlar;
- Sık sık enfeksiyon geçirmek; yıl içinde birkaç kez soğuk algınlığı, grip, idrar yolu enfeksiyonu veya diğer enfeksiyonları yaşamak,
- Sürekli yorgun ve bitkin hissetmek,
- Yaraların ve kesiklerin normalden-beklenen süreden daha uzun sürede iyileşmesi,
- İshal, kabızlık, şişkinlik veya gaz gibi kronik sindirim sorunları yaşamak,
- Sık sık alerjik reaksiyonlar, cilt hassasiyetleri yaşamak,
- Lenf bezlerinde şişlik ve hassasiyet,
- Ateş, üşüme, titreme atakları olması,
- Bağışıklık sisteminin kendi hücrelerine saldırması sonucunda gelişen Lupus, Romatoid Artrit, Hashimato tiroiditi gibi otoimmün sorunlar yaşamak.
Bağışıklık Sistemimiz Nasıl Güçlenir?
- Sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenmek,
- Sigara içmemek,
- Düzenli egzersiz yapmak,
- Sağlıklı kiloyu korumak,
- Alkolden kaçınmak veya aşırıya kaçmamak,
- Yeterli ve düzenli uyumak,
- Stresi en aza indirmek, stresle baş edebilme yöntemlerini öğrenmek,
- Sık sık el yıkamak, sabun kullanmak ve genel hijyen kurallarını uygulamak,
- Bol sıvı tüketmek, yaklaşık 2 lt kadar su içmek.
Bağışıklık Sistemimizi Güçlendirmek İçin Nasıl Beslenmeliyiz ?
İmmün sistemimizin güçlü olması için günlük tüketilen besinlerin dengeli olması, günlük kalori alımının yaş ve cinsiyete göre normal sınırlar içinde olması, gerekli vitamin ve mineralleri içermesi gereklidir.
Bağışıklık sistemini güçlendiren besinlerin en başında taze meyve ve sebzeler yer alır. Sebze ve meyvelerde bolca bulunan antioksidan moleküller, serbest oksijen radikallerinin zararlı etkilerini ortadan kaldırmaya ve hücreleri hasardan korumaya yardımcı olur. Ayrıca sebze ve meyvelerdeki yüksek lif oranı sindirim sisteminin çalışmasını kolaylaştırır, bağırsaklarda bulunan yararlı bakteriler için uygun ortamı- microflorayı oluşturur. Turunçgiller, kırmızı ve yeşil biber, havuç, ıspanak, brokoli, sarımsak, soğan, zencefil, zerdeçal, yaban mersini vitamin değeri yüksek olan ve önerilen yiyecekler arasındadır. Güçlü bir antioksidan olan bitter çikolata, şekersiz ve az miktarda tüketilebilir.
Bağışıklık sistemini güçlendiren diğer yiyeceklerden bazıları; anti-inflamatuar özellikleri olan zeytin-zeytinyağı, balık -balık yağı, probiyotik etkilerinden dolayı yoğurt, kefir, peynir, turşu gibi fermente gıdalardır.
Özellikle çinko, magnezyum ve selenyum gibi minerallerden zengin beslenmek de bağışıklık sistemi için önemlidir. Kabuklu deniz ürünleri, kırmızı et, tam tahıllı ekmekler veya sert kabuklu kuru yemişler, ay çekirdeği, pekmez, balıklar, tavuk, hindi, yumurta, süt ve ürünleri gibi besinler mineraller açısından zengindir. Ceviz, balık, avokado, fındık, badem gibi besinlerin içinde bulunan Omega-3 ve benzeri yağların vücut direncini artırdığı ve bağışıklığı güçlendirdiği bilinmektedir.
En önemli kaynağı güneş ışığı olmasının yanında hamsi, istavrit, somon ve ton balığı da D vitamini içeren ve bağışıklık için önemli besin kaynaklarındandır.
Vücut direncimizi azaltması, enfeksiyona olan yatkınlığımızı artırması, obezite ve diyabet için önemli bir risk faktörü oluşturması nedeniyle rafine şeker tüketiminin azaltılması, trans yağlardan zengin besinlerden ve işlenmiş gıdalardan, fazla miktarda gluten tüketiminden de uzak durulması bağışıklık sistemimiz için önemlidir..
Özellikle soğuk kış günlerinde içimizi ısıtacak yeşil çay, zencefil, ıhlamur, adaçayı, kuşburnu gibi bitki çayları tüketmenin de bağışıklığımızı güçlendirdiği bilinmektedir. Yine enfeksiyonların sık olduğu soğuk kış günlerinde bulaşı önlemek adına havasız ve kalabalık ortamlara girmemek, zorunlu hallerde maske-mesafe-hijyen kurallarına uygun davranmak, bulunduğumuz ortamları sık havalandırmak çok önemlidir .
Sağlıklı bir yaşam tarzı oluşturmak, vücudumuzdaki tüm sistemler için olduğu kadar bağışıklık sistemimiz için de önemlidir. Yapılacak basit sayılabilecek değişikler, bağışıklık sistemi üzerinde olumlu etkilere neden olacaktır. Günümüzde yaygın kullanılan, vitamin ve mineral içeren takviye ürünler de dengeli beslenmenin bir parçası olarak bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olmaktadır. Ancak reçetesiz satılan bu ürünlerin kontrolsüz kullanımı bazen yarar değil zarar getirebilmektedir. Bu konuda doktorunuzun önerisini alarak ilerlemeniz daha akılcı olacaktır.
Önce sağlık olsun, gerisi gelir…
