Magnezyum

Genel sağlığımız için çok önemli olan magnezyum vücudumuzda en bol bulunan minerallerden biri olup vücuttaki 300’den fazla biyokimyasal reaksiyon için anahtar rol oynamaktadır. Ortalama bir yetişkinde yaklaşık 24 gram magnezyum bulunurken bunun yaklaşık % 50’si kemikte, diğer yarısı ağırlıklı olarak  beyin ve kalpte olmak üzere vücut doku ve organlarının hücrelerinde, % 1 i de kandadır.

Magnezyum Neden Önemlidir?

Magnezyumun gastrointestinal, kardiyovasküler, üreme, kas-iskelet, endokrinolojik, solunum ve nörolojik sistemler üzerinde hayati önemi vardır. Enerji üretimi ve bağışıklık sisteminin düzgün çalışması, glukoz ve insülin dengesinin iyileştirilmesi, antihipertansif, antiaritmik, antiinflamatuvar, antikoagulant gibi yaşamsal etkilerinin yanısıra kasların güçlenmesi, protein sentezi ve enzim sistemi aktivitesinde, hücrelerin büyümesinde ve yenilenmesinde  hayati rol oynamaktadır. İnsan vücudu magnezyum mineralini kendisi üretemediği için gıda ya da ilaç takviyesi ile dışardan alması ve magnezyum depolarının sürekli dolu olması gerekmektedir. İnce bağırsaktan emilen magnezyum,  böbrek  yolu ile atılır. Magnezyumun emilmesi için D vitamini ve paratiroid hormonunun yeterli düzeyde olması gerekir.

Magnezyum Eksikliği Neden Olur?

Magnezyum eksikliğinin en yaygın nedeni magnezyum zengini besinlerden yetersiz beslenmedir. Magnezyumun zengin olduğu  besin kaynakları;  ıspanak ve pazı gibi yeşil yapraklı sebzeler, haşhaş tohumu, roka, şalgam, patlıcan, hurma, pırasa, kereviz, fasulye, bezelye, soya fasulyesi, süt, yoğurt, muz ve avokado gibi meyveler, kuru kayısı, tam buğday ekmeği gibi tam tahıl ürünleri, tam tahıl gevreği, fındık, ceviz, kaju, badem ve kabak-ayçiçeği çekirdeği gibi kuruyemişler, kabuklu yemişler, susam, tohumlar, kurubaklagiller, balık, bitter çikolata ve sert sular doğal magnezyum kaynakları arasında yer alırlar. Ayrıca besinlerin işlenmesi ve uzun süre pişirilmesi de yiyeceklerde bulunan magnezyumun azalmasına neden olur. Yetersiz beslenme dışında magnezyum eksikliğine yol açabilecek yaygın nedenler; diyabet,  mide problemleri,  idrar söktürücü ve  antibiyotik gibi ilaçların sık  kullanımı,  stresli yaşam,  sigara, aşırı alkol, uyuşturucu tüketimi, gebelik ve emzirme dönemi, karaciğer ve böbrek hastalıkları, çölyak ve crohn  gibi bağırsak hastalıkları  ile yaşlılıktır.

Magnezyum Eksikliğinin Belirtileri Nelerdir ?

Magnezyum eksikliği belirtileri arasında; halsizlik, yorgunluk, konsantrasyon eksikliği, zihinsel bulanıklık, fibromiyalji, sinir sistemi sorunları, iştahsızlık, bulantı, kusma, saç dökülmesi,  kabızlık, baş ağrıları, migren,  uyku problemleri sayılabilir. Daha şiddetli vakalarda ise; kas krampları, kardiyak aritmiler, uyuşmalar görülebilir.

Magnezyum Eksikliği Hangi Sağlık Sorunlarına Yol Açabilir?

• Zihinsel bulanıklık-dikkat dağınıklığı
• Fibromyalji
• 0steoporoz
• Tip 2 diyabet
• Astım ataklarında meydana gelen şiddetlenme
• Hipertansiyon
• Depresyon
• Kalp rahatsızlıkları
• Huzursuz bacak sendromu
• Solunum rahatsızlıkları
• Migren semptomlarında artış gözlenmesi

Magnezyum eksikliğinde ;öncelikli olarak  doğal  magnezyum içeren besinleri yüksek oranda tüketmek, doğru ve dengeli beslenmek, sigara ve alkolü bırakmak tedavi planında  yer alır. Ancak besin ile alınan miktarının yetmediği durumlarda doktor kontrolünde magnezyum takviyeleri alınabilir.

Magnezyum Çeşitleri Nelerdir? Hangi magnezyum takviyesini alalım?

Önerilen günlük ortalama magnezyum miktarı kadınlar için 300 mg, erkekler için 400 mg’dır. Farklı magnezyum formlarının biyoyararlanımları da birbirinden farklıdır. Magnezyum sitrat, magnezyum glisinat, magnezyum malat gibi organik formlar çok iyi emilirken, magnezyum oksit gibi inorganik formların emilimi çok azdır.

Mg Glisinat: Adet öncesi sancı, uyku bozuklukları, fibromiyalji, kas krampları ve anksiyetede etkilidir. Biyoyararlanım açısından en iyisidir. Sindirim sistemi üzerine yan etkileri en az olan formdur.

Mg Malat:. Kronik yorgunluk ve fibromiyaljide tercih edilir. Gün içinde enerji seviyesinin yükselmesini sağlar.

Mg N-Asetil Taurinat (ATA-Mg): Magnezyumun  amino asit taurin ile birleşmiş formudur. Bu kombinasyon kalp sağlığını destekleme potansiyeli nedeniyle tercih edilmektedir.

Mg L-Treonat: Biyoyararlanımı yüksektir. Kan-beyin bariyerini geçme özelliği bulunmaktadır. Uyku kalitesini artırmada ve hafızayı güçlendirmede etkilidir Magnezyum L-treonat genellikle bilişsel fonksiyonu iyileştirmek için kullanılır. Depresyon ve demans gibi bazı nörolojik bozuklukların yönetilmesine yardımcı olabilir.

Mg Sitrat: Kas ağrılarında, kramplarında kullanılabilir. Magnezyum eksikliği beraberinde şiddetli kabızlık şikayeti de varsa tercih edilebilir.

Mg Oksit: Biyoyararlanımı %3-4 tür. Bağırsak temizliği amaçlı kullanılabilir.

Mg Sülfat: Damar yolu ile verilen formdur. Ayrıca suda çözünen toz halinde bulunur ve bu toz hali ile ağrıyan kasları yatıştırmak için su banyosu şeklinde kullanılabilir.

B6 vitamini ve  D vitamininin  Mg emilimini artırdığı bilinmektedir . Bu nedenle daha etkili sonuç için magnezyum takviyesi planlanırken  B6 vitamini de eklemek yerinde olacaktır. Bununla birlikte magnezyum takviyeleri, kalp ilaçları ve antibiyotikler dahil olmak üzere bazı ilaçlarla etkileşime girebilirler. O yüzden magnezyum takviyesi alımından önce mutlaka durumun doktorunuzla görüşülmesi gerekir. Aynı zamanda  hangi magnezyum takviyesinin, hangi dozda ve ne zaman kullanılacağı da mutlaka doktor kontrolünde planlanmalıdır. Unutulmamalıdır ki  tıpkı ilaçlar gibi takviye ürünlerin de kontrolsüz kullanımı yarardan çok zarar getirmekte ve kişinin sağlığına tehdit oluşturmaktadır.