Yaşamımızın büyük bölümünü başkalarıyla birlikte geçiriyor ve hayatımız boyunca da anne, baba, arkadaş, eş gibi birçok role sahip oluyoruz. Şüphesiz ki hepimiz kişilerarası ilişkiler kurma ve sürdürme eğilimindeyiz. Kurduğumuz ilişkilerde ise sürekli olarak ilişkinin yönünü, doyumunu ve mutluluğu etkileyen pek çok etmenle karşılaşıyoruz. Öte yandan diğer insanları tanıyabilmemiz, onları anlayabilmemiz ve sonrasında da onlara yardımcı olabilmemiz için öncelikli olarak kendimizi tanımamız gerekiyor. Kendini tanımayı başarabilen bireyler, diğer bireyleri de tanıyabilme ve anlayabilme becerisine sahip olabiliyor. İşte kendimizi ve dolayısıyla başkalarını tanıyabilmemiz, anlayabilmemiz ve de çevremizle olan etkileşimlerimizde bir denge oluşturarak uyumlu-sağlıklı bireyler olabilmemizin ön koşulu gerektiğinde psikolojik danışmanlık hizmetinden etkin bir şekilde faydalanmamızdan geçiyor.
Psikolojik danışmanlık; kişilerin, kendini daha iyi tanıması, anlaması, sahip olduğu gizil güçleri keşfetmesi, geliştirmesi ve bulunduğu topluma aktif uyum sağlayarak kendini gerçekleştirmesi, sosyal, eğitimsel, kişisel konularda mevcut sorunlarını çözmesi, hedeflerini belirleme ve karar vermesi gibi amaçlarla meslek profesyonellerince sürdürülen psikolojik yardım ve gelişim sürecidir. Kısaca psikolojik danışmanlık, “problem yaşayan kişi (danışan) ile onun kişisel probleminin çözümüne yardımcı olabilecek uzman kişi (danışman) arasında, problemin çözümüne dönük olarak gerçekleşen psikolojik bir yardım sürecidir.” diyebiliriz.
Psikolojik Danışmanın Özellikleri
Psikolojik danışmanlar, kişisel özellikler ve psikolojik danışma becerileri ile ilgili olmak üzere iki farklı boyutta değerlendirilir. Kişisel özelliklerden bazıları; psikolojik danışmanın kendi duygu ve düşüncelerinin farkında olması, değerler sisteminin tutarlı olması, kendini tanıması ve hayatını olduğu gibi kabul etmesi, kendi olduğu gibi davranması, açık fikirli olması, belirsizlikle başa çıkabilmesi ve etkin kişilerarası ilişkiler kurabilmesidir. Psikolojik danışma becerileri ise; danışanları anlayabilmek ve empati kurabilmek, danışanlara farkındalıklarını artırmaları ve kendilerini geliştirebilmeleri için etkin şekilde yardım edebilmek ve danışanları oldukları gibi kabul etmektir. İşin aslı danışmanlık sürecinin en önemli unsurlarından birisi, psikolojik danışmanın kendisidir; psikolojik danışmanın niteliklerinin, duygularını anlama ve ifade etme açısından kendini tanımasının, kişilik özellikleri ile mesleki niteliklerini bütünleştirebilmesi psikolojik danışma sürecinin başarısına büyük ölçüde etki etmektedir.